Pentsioekin iruzurrik egin ez dadin

Pentsioek pazientziaren lapikoa bor-bor jarri dute, eta bazen garaia. Pentsioen eguneratzea %0,25ekoa izateak bi mezu garbi ematen ditu:
1. Pentsioen sistema publikoaz ezin zara fidatu
2. Jubilazio sistema amaitu da
Halabeharra izan dela emango du, edo hori transmitituko da, baina inurri lan ikaragarri bat egon da honaino iristeko. Inurri lan horrek hainbat etapatan eraitsi du sistema publikoa, eta sistema alternatiboa ekarri. Pausuak argiak izan dira:

• Sistemaren bideragarritasunari buruzko zalantzak erein
• Sistemaren garantia mekanismoak ezabatu (68.000.000.000ko funtsa 0raino agortu pentsio sistemari eusteko beste neurririk mahai gainean jarri gabe).
• Bidaragarri egin dezaketen neurriak ez aipatu
• Hedabide handiak erabili horren aurrean pentsio pribatuak sustatzeko. Hedabideotan finantza erakundeek parte hartze handia dute bai akziodun modura, bai publizitate bidez, baita kredituak emanaz hedabideoi, beraz mezuak mediatizatzeko aukera handia dute. Pentsioen pribatizaziotik etekina nork aterako duen ez dago zalantzarik.
• Mezu politkoak zabaldu lotsarik gabe pentsio pribatuen aldeko publizitatea eginaz.

Azken hauen artean Raxoiren pasa den asateko deklarazioak: 

"Me veo una vez más obligado a pedirle a las fuerzas políticas que no hagan política de este asunto. Porque es muy fácil decir: suba las pensiones, ¿cuánto?, lo que quiera. Pero si luego no hay recursos para pagarlo, lo que estaremos es tomando el pelo a la gente... La gran crisis que ha vivido a España, y que por suerte ahora estamos empezando a superarla, se ha producido por generar un gasto público brutal que no se correspondía con los ingresos"

  Noski, oso ondo sartzen den mezua da, urtez urte publikoaren deskreditua bilatu denean. Baina ez da egia, gastu publikoa handitu duena zor pribatua (bankuena neurri handi batean) bere egiteari zor zaio, ez sistema publikoaren berezko zorpetzea. Bankuen aldeko bi neurri ezkutatzen dira hitz hauen artean:

1. Banku erreskatea zuzenean bankuei dirua emanateko modu bat izan da (60.000 milioi euro baino gehiago)
2. Estatuaren birbanaketa sistema nagusiena kendu (pentsioena) eta kendu ondoren geratzen den negozio aukerabankuei eskaini (pentsio pribatuak)

Pentsio pribatuen mekanismoak eta izaerak oso ezberdin egiten ditu pentsio publikoengandik. Ezberdintasun hauek oro har negatiboak dira herritar arruntarentzat zenbait arrazoirengatik: 

• Oso errentagarritasun bajua eta garantia gutxi ematen dituzte epe ertain edo luzera (honela pentsatu beahr da pentsioez ari garenean)
• Pentsioak nabarmen bajuak dira
• Ondoriz, jubilazio adina igo egiten da
• Gizarte ezberdintasuna handintzen da zaurgarrienen (bulnerableenak) kanporatzea ekarriz(emakumeak, kualifikazio gabeko langileak, etorkinak)
• Soilik gizartearen sektore batentzat dira baliagarri (aurrezteko gaitasuna dutenentzat)
• Bankuen bilakaera eta negozio ahalmenaren arabera funtzionatzen dute.
• Sistema publikoaren ordezko modura irudikatu direnean porrota ekarri dute (Hegoameriketako zenbait herrialdetan).

Txilen esate baterako 35 urte luzez ezarri da sistema pribatua. Kale egin du, eta horrek protesta handiak ekarri ditu herrialde horretan. Noski, sistemaren hutsuneak Estatuak konpondu behar izan ditu Txilen ere. 
Bestalde, ez da kasualitatea Txilen kale egin arren ezaugrri autoritarioak eta eskuindarrak Txilerekin partekatzen diten Espainian ere formula bera probatzea. Sistemak kale egitea gutxienekoa da Txilen bezala 35 urteko iraunpean duen negozio borobila ekartzen badu. Espainiak ezarritako politika hauen menpeko bagara 35 urte barru ere, non ote gaude orduan? Nola ote gaude?
Pentsio sistema egoki eta birbanatzaile bat izateko garantia handiena sistema produktiboarengan eragitea da. Hori egiteko denbora egon da baina ez da egin. Horregatik Raxoiren baieztapen hau zuzenean gezurra da:

Rajoy presume de que el Gobierno ha hecho todo lo posible por proteger el gasto en pensiones durante la crisis.

Sistema agortzen utzi du Espainiako gobernuak beste pentsio eredu baterantz jotzeko. Espainian ikusita agintean zein dagoen, eta zein den bere alternatiba, ikusita alegia zein iragazkortasun edo mira duten erakunde finantzarioen mezu eta eskariekiko, zaila da "halabeharrez" pentsioen sistema agortzetik ezer ezberdina gauzatzea. Beste nonbaitetik jo beharko litzateke. Ez da alferrikako datua Euska Herrian izan direla pentsio sistema publikoaren defentsan egindako mobilizaziorik handienak.
Txilerengandik edo errezeta neoliberalengadik oso bestelako neurriak hartu dira europar testuinguruan. Alemaniak eta Portugalek pentsioak igo dituzte, eta gainera ekonomia suspertzeko neurri modura planteatu dituzte igoera hauek. Badugu zer egin, eta norantza jo gure eragin esparruan.